Moja mama jest z wykształcenia fizykiem (lub fizyczką). W myśl zasady, że jabłko czasem jednak daleko pada od jabłoni, ja z fizyki zawsze byłam raczej kiepska. Jednak kilka zdań i fragmentów teorii wypowiadanych na głos w domu siłą rzeczy wbiło mi się w pamięć. Jedna z nich dotyczyła czerni. Punktem wyjścia była dyskusja na temat…
W 1969 r. Elisabeth Kübler-Ross, amerykańska psychiatra i tanatolożka szwajcarskiego pochodzenia, wydała książkę „Rozmowy o śmierci i umieraniu”. Opisała w niej tzw. „model pięciu faz”, które osoby terminalnie chore przechodzą w obliczu własnej śmierci: zaprzeczenie, gniew, targowanie się, depresję i akceptację. Schemat ten – z braku innych rozwiązań – bardzo szybko został zaadaptowany jako narzędzie opisu stanu emocjonalnego osób, które doświadczają straty bliskiej…
O tym, jaka siła może płynąć z tego prastarego rytuału, przekonałam się dopiero po wielu latach spędzonych na emigracji, na której o groby dba się raczej „z urzędu”. Osobiście nie znam osób urodzonych lub wychowanych w Polsce, które z tą tradycją nie miałyby styczności i która nie wzbudzałaby żadnych emocji. Co roku w okolicach 1…
To aktywna forma towarzyszenia w żałobie, a zarazem symboliczny zwrot odnoszący się do żałoby jako procesu. Wspólnie z moim zespołem organizujemy Żałobne Wędrówki o różnej długości i intensywności. Planujemy i moderujemy je, ustalając miejsce, trasę i czas. Dokładnie dobieramy miejsca na przerwę, posiłek lub te, które posłużą grupie do wspólnych lub indywidualnych przemyśleń na temat…
Dlaczego ludzie, nie tylko ci zawodowo związani ze śmiercią, lubią w czasie wolnym „łazić” po cmentarzach? Dobre pytanie… Nie będę generalizować. I z pewnością nie wszyscy to faktycznie robią i lubią. Pamiętam, że po obronie pracy magisterskiej z historii sztuki na kilka dobrych lat dopadł mnie „muzeowstręt”. Pomimo szczerych chęci i wspaniałych wystaw, nie byłam…
Na obrzeżach północnoheskiego miasta Kassel, wokół tzw. Błękitnego Jeziora, w chronionym lesie Habichtswald (nieopodal krajobrazowego Parku Wilhelmshöhe, wpisanego na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO), znajduje się wyjątkowa nekropolia, będąca cmentarzem, parkiem i dziełem sztuki w jednym. Jest ona ostatnim dużym projektem artystycznym Harry’ego Kramera, zmarłego w 1997 roku przedstawiciela tzw. sztuki kinetycznej, uczestnika jednej z najważniejszych…
Na fali mojego zainteresowania afrykańską kulturą nie mogłam oprzeć się pokusie zbadania tamtejszych rytuałów pogrzebowych. Choć Afryka podzielona jest w większości, i niemal równo, na chrześcijan i muzułmanów (i istnieją afrykańskie społeczności, w których wyznawcy obydwu religii żyją ze sobą w zgodzie i harmonii), nie brak tam tradycyjnych rytuałów i praktyk, których cechą wspólną jest…
W naszym domu regularnie rozmawia się o śmierci. I nie tylko o niej. O umieraniu, stracie, żałobie… Nie jest w naszym domu tajemnicą, że każde z nas, prędzej czy później, ale Z CAŁĄ PEWNOŚCIĄ, umrze. Nie są to rozmowy z cyklu „rodzicielskich pogadanek uświadamiających”, jak w przypadku seksu i trudnego pytania „skąd się biorą dzieci?”….
W czasie mojej grudniowo-styczniowej podróży do Senegalu odwiedziłam mi.in.: Île de Fadiouth (lub Fadiout) – jedną z trzech wysp muszlowych. Ten niezwykły archipelag, oddalony około 115 kilometrów na południe od Dakaru, powstał z muszli ostryg i małży, które przez wieki piętrzyły się w płytkiej lagunie Mamanguedj. Cała powierzchnia wyspy, obejmująca jedynie piętnaście hektarów, to wioska…
Zapotrzebowanie na profesjonalne wsparcie/towarzyszenie w żałobie w Niemczech, indywidualne lub w grupie, wydaje się być aktualnie niezmierzone. Tendencja jest wzrostowa… Ostatnie miesiące intensywnej edukacji i pracy coraz częściej prowokowały mnie do szukania odpowiedzi na pytanie o to, dlaczego właściwie tak jest? Nie prowadziłam zakrojonych badań na ten temat, ten artykuł jest zestawieniem subiektywnych obserwacji i…
